Popularność instalacji fotowoltaicznych w Polsce nie słabnie. Trudno się temu dziwić, skoro fotowoltaika pozwala uniezależnić się od stale rosnących kosztów energii. Żeby jednak przyniosła rezultat w postaci niższych rachunków za prąd, inwestycja musi być dopasowana do potrzeb gospodarstwa domowego. Na rynku dostępne są zarówno jedno-, jak i trójfazowe instalacje fotowoltaiczne. Czym różnią się one między sobą i którą wybrać?
Instalacja jedno- czy trójfazowa? Moc determinantem
Inwestor planujący montaż fotowoltaiki staje przed wieloma dylematami. Jednym z nich jest wybór między jedno- a trójfazową instalacją fotowoltaiczną. To, na jaką opcję się zdecyduje, zależy przede wszystkim od mocy systemu. Gdy parametr ten:
- jest niższy od 3 kW – montuje się instalację fotowoltaiczną jednofazową,
- przekracza 3,68 kW – instaluje się system trójfazowy,
- mieści się w przedziale 3-3,68 kW – inwestor może zdecydować się albo na instalację jednofazową, albo trójfazową.
Na jaką opcję warto więc się zdecydować, gdy moc nie rozstrzyga o rodzaju instalacji? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. W takiej sytuacji wiele firm zajmujących się montażem fotowoltaiki naciska na wybór wariantu trójfazowego. Swoje stanowisko uzasadnia tym, że zwiększa on autokonsumpcję energii elektrycznej, dzięki czemu instalacja fotowoltaiczna może generować większe oszczędności.
Tymczasem praktyka pokazuje, że nie w każdym przypadku trójfazowy system zwiększa konsumpcję prądu na własne potrzeby. Jeśli inwerter jednofazowy zostanie podpięty do fazy, która w danym budynku jest najbardziej obciążona, autokonsumpcja może być nawet wyższa w porównaniu z instalacją trójfazową.
Warto pamiętać, że niezależnie od rodzaju zamontowanego systemu w przypadku domów jednorodzinnych wskaźnik bieżącego zużycia wyprodukowanej przez fotowoltaikę energii nie przekracza 25-30 proc. w skali roku. Żeby więc zwiększyć autokonsumpcję, nie wystarczy montaż trójfazowego inwertera. Często konieczne bywa zainstalowanie pompy ciepła lub grzałki elektrycznej do podgrzewania wody użytkowej. Dzięki temu więcej energii jest zużywane na bieżąco, a mniej trafia do sieci.
Jednofazowa instalacja fotowoltaiczna – zalety i wady
Jednofazowa instalacja fotowoltaiczna ma dwie przewagi nad wariantem trójfazowym – jest tańsza i łatwiejsza w montażu. Nie można jej również odmówić efektywności, przy czym należy pamiętać, że największą sprawność osiąga przy instalacjach o mocy 3 kW, które są zbudowane z 10-12 modułów.
Co ważne, aby jednofazowa instalacja fotowoltaiczna zaspokajała większość potrzeb energetycznych domowników, musi zostać podpięta do najbardziej obciążonej fazy. Jeżeli w budynku jednorodzinnym wszystkie trzy fazy są równomiernie obciążone, to przy zastosowaniu jednofazowego inwertera:
- jedynie 1/3 energii będzie konsumowana,
- 2/3 energii trafią do sieci energetycznej.
Trójfazowa instalacja fotowoltaiczna – zasada działania i najważniejsze atuty
W przypadku trójfazowych instalacji fotowoltaicznych trójfazowy inwerter przyłączany jest do trzech faz. Takie rozwiązanie zapewnia stabilność lokalnej sieci. W efekcie jest ona mniej narażona na wahania napięcia. Pozwala to również na zastosowanie węższych przekrojów przewodów.
Energia przechodząca przez trójfazowy inwerter zasila wszystkie fazy symetrycznie. W praktyce oznacza to, że jeżeli fotowoltaika wygenerowała 2 kW energii, a wszystkie pracujące w danym momencie urządzenia wykazują pobór równy 2 kW, 100 proc. energii przeznaczone jest na autokonsumpcję. Ewentualna nadwyżka trafia do sieci energetycznej, skąd może zostać odebrana, gdy zapotrzebowanie na prąd wzrośnie.
Kiedy przepisy pozostawiają dowolność w wyborze rodzaju instalacji fotowoltaicznej, warto przeanalizować zalety, wady i koszty każdego z rozwiązań, a także zestawić je z potrzebami energetycznymi i stylem życia domowników. Wsparciem w doborze systemu służyć będzie również profesjonalna firma zajmująca się montażem fotowoltaiki. Uwzględni ona nie tylko aktualny popyt na energię, ale również przyszły.
